Providing Health Services without Entitlement – Who Can(Not) Diagnose and Treat Patients in Poland
Аннотация
This article discusses the issue of providing health services without entitlement. Prohibited acts related to this are typified in the Law on the Profession of a Medical Doctor and Dentist. The seemingly clear typification of a misdemeanour and an offence, contained respectively in Article 58(1) and (2) of this law, proves in judicial practice to be quite problematic. Accordingly, the article attempts to examine the acts in question in terms of their sufficient clarity and the possibility of correctly interpreting the elements that constitute them. The results of this attempt indicate that in the Polish legal system, the possibility of determining precisely which health services are reserved exclusively for performance by doctors is particularly complicated. In addition, most allied health professions and related activities are not legally regulated. Such a situation requires legislative action so that Article 58(1) and (2) of the abovementioned law can be applied in practice and meet the requirements of the principle of nullum crimen sine lege certa.Библиографические ссылки
Barczak-Oplustil, A. (2023). Odpowiedzialność karna za wykonywanie zawodu medycznego bez uprawnień. w: A. Barczak-Oplustil, & T. Sroka (red.), System Prawa Medycznego Odpowiedzialność publicznoprawna. Tom 6 (ss. 655–668). C.H. Beck.
Buczek, E. (2016). Przepisy karne. w: M. Kopeć (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz (ss. 823–835). Wolters Kluwer Polska.
Ciesielski, J. (2024). Kontrowersyjna homeopatia. Panaceum, 3, 22–23.
Haberko, J. (2009). Aktualna wiedza medyczna a stosowanie homeopatii. Medyczna Wokanda, 1, 47–59.
Klubińska, M. (2003). Glosa do uchwały SN z dnia 21 listopada 2001 r., I KZP 26/01. Prokuratura i Prawo, 12, 107–111.
Konarska-Wrzosek, V. (2018). Przestępstwa przeciwko zdrowiu związane z wykonywaniem świadczeń medycznych przez osoby niemające odpowiednich, profesjonalnych uprawnień lub z naruszeniem obowiązujących zasad. w: M. Bojarski (red.), System Prawa Karnego. T. 11. Szczególne dziedziny prawa karnego. Prawo karne wojskowe, skarbowe i pozakodeksowe (ss. 371–391). C.H. Beck.
Naczelna Izba Lekarska (2023). Stanowisko nr 18/23/P-IX Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 30 marca 2023 r. https://nil.org.pl/aktualnosci/8007-produkty-homeopatyczne-to-nie-leki-homeopatia-nie-spelnia-wymagan-metod-stosowanych-we-wspolczesnej-medycynie
Parlament Europejski i Rada. (2001). Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. UE. L. z 2001 r. nr 311, str. 67 z późn. zm.).
Sąd Najwyższy. (2001). Uchwała Sądu Najwyższego z 21 listopada 2001 r., sygn. I KZP 26/01.
Sąd Najwyższy. (2023). Postanowienie Sądu Najwyższego z 26 września 2023 r., sygn. II KK 370/23.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (1996). Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1287).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (1997). Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 554 z późn. zm).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2001a). Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 686).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2001b). Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1026).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2011). Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 814).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2015). Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1213).
Sejm Rzeczpospolitej Polskiej. (2023). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 maja 2023 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. poz. 975).Sitarz, O. (2003). Znaczenie użycia liczby mnogiej dla określenia znamienia przedmiotu ochrony lub znamienia przedmiotu służącego do popełnienia przestępstwa. Glosa do uchwały SN z dnia 21 listopada 2001 r., I KZP 26/01. Państwo i Prawo, 10,127–130.
Sitarz, O. (2021). Wykonywanie działań leczniczych bez wymaganych uprawnień. w: T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska, & E. Zielińska (red.), System Prawa Medycznego. Tom III. Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi (ss. 622–631). Wolters Kluwer Polska.
Sygit, B., Wąsik, D., & Wąsik, N. (2019). Nieuprawnione udzielanie świadczeń zdrowotnych (art. 58 ust. 1 i 2 u.z.l.) – uwagi prawnokarne i prawnomedyczne. Prokuratura i Prawo, 11–12, 84–113.
Wiesener, S., Falkenberg, T., Hegyi, G., Hök, J., di Sarsina, P., & Fønnebø, V. (2012). Legal status and regulation of CAM in Europe 2012. https://cam-europe.eu/wp-content/uploads/2018/09/CAMbrella-WP2-part_3final.pdf
Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z 22 marca 2016 r., sygn. VII Ka 52/16.
Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 12 kwietnia 2023 r., sygn. II Ka 45/23.
Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 października 2015 r., sygn. IX W 3057/15.
Zielińska, E., & Namysłowska-Gabrysiak, B. (2022). Art. 58. w: E. Zielińska (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz (ss. 1100–1108). Wolters Kluwer Polska.
