Problem adekwatności rozwiązań prawnych przyjętych przez polskiego ustawodawcę dla zgromadzeń online wspólników spółek kapitałowych – ze szczególnym uwzględnieniem regulacji dotyczących prostej spółki akcyjnej
Abstrakt
The aim of this article is to discuss the use of digital technologies to conduct online shareholder meetings in limited liability companies, joint-stock companies, and simple joint-stock companies under Polish law. Th e authors rely on a dogmatic analysis of amendments in this area introduced in the Polish Commercial Companies Code before and aft er the COVID-19 pandemic, supported by a comparative method with German and Austrian law. It is argued that the regulation of simple joint-stock companies is not compatible with the regulation of limited liability companies and joint-stock companies, and therefore three de lege ferenda postulates have been formulated: (1) online shareholder meetings in a simple joint-stock company should be foreseen by default as ex lege, not as up-to-date ex contractu, which will constitute a unifi cation with the ex lege model already existing in limited liability companies and jointstock companies, (2) the prerequisite of secrecy in voting should also be maintained in a simple joint-stock company, (3) more generally, due to the rapid changes in technology and the development of artifi cial intelligence systems, the regulation of online shareholder meetings in all types of companies should be regularly revised at certain time intervals, and these revisions should be programmed by law.Bibliografia
Altmeppen, H. (2023). GmbHG § 48 Gesellschaft erversammlung. w: H. Altmeppen, GmbHG Kommentar, 11. Aufl age. BECK-Online.
Baszczyk, M. (2022). Funkcjonowanie rady nadzorczej spółki z o.o. w kontekście najnowszych nowelizacji Kodeksu spółek handlowych – zagadnienia wybrane. Monitor Prawa Handlowego, (3), 26‒34.
Bieniak, M. (2024). Komentarz do art. 30080 k.s.h. w: J. Bieniak, M. Bieniak, G. Nita-Jagielski, K. Oplustil, R. Pabis, A. Rachwał, M. Spyra, G. Suliński, M. Tofel, M. Wawer & R. Zawłocki, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. 9. Legalis.
Biznes.gov.pl – Serwis informacyjno – usługowy dla przedsiębiorcy. (2024). Prosta spółka akcyjna – nowa forma prowadzenia działalności. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00168
Bundesministerium der Justiz. (2024). Virtuelle Gesellschaft erversammlung, https://www.bmj.de/DE/themen/wirtschaft _fi nanzen/handels_gesellschaft srecht/gmbh-recht/gmbh-recht_artikel.html
Bundestag. (2022). Gesetz zur Einführung virtueller Hauptversammlungen von Aktiengesellschaft en und Änderung genossenschaft s – sowie insolvenz – und restrukturierungsrechtlicher Vorschrift en Vom 20. Juli 2022, Bundesgesetzblatt Jahrgang 2022 Teil I Nr. 27, ausgegeben zu Bonn am 26. Juli 2022.
Bundestag. (2024a). Gesetz betreff end die Gesellschaft en mit beschränkter Haft ung in der im Bundesgesetzblatt Teil III, Gliederungsnummer 4123–1, veröff entlichten bereinigten Fassung, das zuletzt durch Artikel 21 des Gesetzes vom 23. Oktober 2024 (BGBl. 2024 I Nr. 323) geändert worden ist.
Bundestag. (2024b). Aktiengesetz vom 6. September 1965 (BGBl. I S. 1089), das zuletzt durch Artikel 18 des Gesetzes vom 23. Oktober 2024 (BGBl. 2024 I Nr. 323) geändert worden ist Der National Rat Österreich (2023). Bundesgesetz über die Durchführung virtueller Gesellschaft erversammlungen (VirtGesG), BGBl I 2023/79.
Dumkiewicz, M. (2024a). Komentarz do art. 30080 k.s.h. w: A. Kidyba & M. Dumkiewicz, Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych, Lex el.
Dumkiewicz, M. (2024b). Komentarz do art. 30080 k.s.h. w: M. Dumkiewicz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. II, Lex el.
Franzmann, G. & Rothweiler S. (2022). Das Auskunft s – und Rederecht nach dem Gesetz zur dauerhaft en Einführung virtueller Hauptversammlungen von Aktiengesellschaft en, Die Aktiengesellschaft, (22), 809‒820.
Hoppe, A. (2023). Die Transposition der virtuellen Hauptversammlung in die Satzung der AG. Neue Zeitschrift für Gesellschaft srecht, 587‒593.
Jerzmanowski, J. (2020). Th e growing popularity of remotely held meetings of management boards, supervisory boards and general meetings (shareholder meetings) as a manifestation of a digital
revolution in company law: the case of amendments to polish law in response to the covid-19 pandemic. w: Appolloni A. et al. (eds). Journal of Economics, Business & Organization Research. Proceedings of the Th ird Economics, Business and Organization Research (EBOR) Conference, (ss. 337‒350). EBOR Academy Ltd.
Kappes, A. (2009). Elektroniczne głosowania na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy. Przegląd Prawa Handlowego, (6), 11‒15.
Kawalec, G. (2021). Komentarz do art. 30080 k.s.h. w: R. Adamus & P. Malinowski (red.), Prosta spółka akcyjna. Komentarz, Lex el.
Kocot, W. J. (2011). Korzystanie z sieci teleinformatycznych w stosunkach korporacyjnych spółek akcyjnych. Przegląd Prawa Handlowego, (2), 4‒15.
Komisja Europejska. (2019). Priorytet Komisji Europejskiej na lata 2019–2024 A Europe fi t for the digital age https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019–2024/europe-fi t-digital-age_en
Komisja Europejska. (2020). Komunikacja Komisji Europejskiej z dnia 19 lutego 2020 r., Shaping Europe’s digital future. https://commission.europa.eu/document/download/84c05739–547a-4b86–9564-76e834dc7a49_en?fi lename=communication-shaping-europes-digital-future-feb2020_en.pdf
Kozieł, G. (2020a). Komentarz do art. 30080 k.s.h. w: G. Kozieł, Prosta spółka akcyjna, Legalis.
Kozieł, G. (2020b). Komentarz do art. 30092 k.s.h. w: G. Kozieł, Prosta spółka akcyjna, Legalis.
Krukowska-Korombel, J. (2010). Prawa akcjonariuszy wykonywane za pośrednictwem środków elektronicznych w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych. Przegląd Prawa Handlowego, (9), 36‒43.
Lenio, P. & Srokosz, W. (2022). Funkcjonowanie organów banku spółdzielczego w sytuacjach i stanach nadzwyczajnych z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Monitor Prawa Bankowego, (1), 74‒85.
Leśniak, M. (2020a). Udział w zgromadzeniu spółki kapitałowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej po zmianach Kodeksu spółek handlowych dokonanych w ramach tzw. tarczy antykryzysowej. Prawo Mediów Elektronicznych, (2), 12‒24.
Leśniak, M. (2020b). Udział w zgromadzeniu wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i walnym zgromadzeniu spółki akcyjnej za pomocą środków komunikacji elektronicznej – wybrane aspekty regulacji po nowelizacji z 31.03.2020 r. w: M. Dumkiewicz, J. Szczotka & K. Kopaczyńska-Pieczniak, Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, t. 1, (ss. 753‒766). Wolters Kluwer.
Leśniak, M. (2020c). Rekomendacja dobrych praktyk notarialnych na zgromadzeniach wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i walnych zgromadzeniach spółek akcyjnych w których udział możliwy jest za pomocą środków komunikacji elektronicznej po zmianie przepisów Kodeksu spółek handlowych wynikających z ustawy z dnia 31.03.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. https:// www.gov.pl/web/aktywa panstwowe/rekomendacja-dobrych-praktyk-notarialnych-podpisana
Mazgaj, M. (2022). Wirtualne zgromadzenia w spółkach kapitałowych. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura, (1), 140‒149.
Minister Sprawiedliwości. (2021). Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie określenia wzorców dotyczących prostej spółki akcyjnej udostępnionych w systemie teleinformatycznym (Dz.U. z 2021 r., poz. 1191).
Modrzejewski, J. (2021). Tajne głosowanie w spółkach kapitałowych w świetle przepisów Kodeksu spółek handlowych po ostatnich nowelizacjach – problemy wybrane. Przegląd Prawa Handlowego, (11), 5‒13.
Nalazek, A. & Letolc, P. (2020). Nowelizacja k.s.h. dotycząca odbywania posiedzeń organów menedżerskich z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Monitor Prawa Handlowego, (2), 12‒16.
Nauer, Ch. (2023). Virtuelle Gesellschaft erversammlungen-Gesetz Österreichischer Kompromiss oder Schaden für die Aktionärskultur? Recht der Wirtschaft , (11), 771.
Osajda, K. (2020). Zarząd spółki kapitałowej (nowelizacja Kodeksu spółek handlowych w związku z pandemią). Przegląd Prawa Handlowego, (6), 18‒29.
Ostrowski, F. (2020). Nowa regulacja posiedzeń zarządów i rad nadzorczych odbywanych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Przegląd Prawa Handlowego, (5), 32‒38.
Parlament Österreich. (2023). Virtuelle Gesellschaft erversammlungen-Gesetz MinisterialentwurfErläuterungen 271/ME XXVII. GP https://www.parlament.gv.at/dokument/XXVII/ME/271/fname_1555993.pdf
Pons – słownik internetowy (2024). https://pl.pons.com
Pyka, M. (2022). Udział w walnym zgromadzeniu niepublicznej spółki akcyjnej. w: K. Małysa-Sulińska,
M. Spyra & A. Szumański (red.), Księga jubileuszowa Profesora M. Steca, t. II, (ss. 346–347). Wolters Kluwer.
Rada Europejska. (2024). EU Strategic Agenda 2024–2029 https://www.consilium.europa.eu/media/yxrc05pz/sn02167en24_web.pdf
Sarkowicz, J. (2023). Sposób podejmowania uchwał zgromadzenia wspólników. Udział w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, Beckdirect praktyczne przewodniki, Legalis.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (2019). Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2019 poz. 1655).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2002). Ustawa z 18.07.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. 2002 nr 144 poz. 1204).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2020). Ustawa tzw. „tarcza antykryzysowa” z 31.03.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem
COVID-19 i innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych i niektórych innych ustaw, (Dz.U. poz. 568).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2020a). Druk Sejmu IX Kadencji nr 299, Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, punkt 2.135 Zmiany ustawy – k.s.h.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2024). Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r. (Dz.U. 2000 Nr 94, poz. 1037, t.j. z dnia 7 grudnia 2023 r., Dz.U. z 2024 r. poz. 18).
Starczewska, M. (2020). Podejmowanie uchwał rad nadzorczych spółek kapitałowych po zmianach dokonanych ZmKoronawirusU20. Monitor Prawniczy, (16), 856‒863.
Szczurowski, T. (2020). Nowelizacja kodeksu spółek handlowych w dobie COVID-19. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (11), 46‒52.
Szumański, A. (2020). Nowa regulacja udziału w zgromadzeniu spółki kapitałowej przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Przegląd Prawa Handlowego, (5), 4‒14.
Szymański, K. M. (2020). Nowy model udziału w zgromadzeniach właścicielskich spółek kapitałowych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Monitor Prawniczy, (10), 496‒506.
The European Parliament, Th e Council of the European Union and the Commission of the European communities. (2001). Interinstitutional Agreement of 28 November 2001 on a more structured use
of the recasting technique for legal acts (OJ C 77, 28.3.2002, s. 1–3).
Wach-Pawliczak, M. (2020). Nowe zasady uczestnictwa w zgromadzeniach wspólników w spółce z o.o. z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. w: A. Bielecki, D. Szafrański & T. Gąsior (red.), Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym, praktycznym i teoretycznym, cz. 11., (ss. 163‒174). Wydawnictwo C.H. Beck.
Walch, A. & Häuslmeier S. (2023). Die „neue“ virtuelle Hauptversammlung – Ein Überblick zum Gesetz zur Einführung virtueller Hauptversammlungen von Aktiengesellschaft en und Änderung
genossenschaft s – sowie insolvenz – und restrukturierungsrechtlicher Vorschrift en. Deutsche Notar-Zeitschrift , (2), 106‒128.
Wrzecionek, R. (2014). Uczestnictwo akcjonariusza w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej a czynność notarialna spisania protokołu. Przegląd Prawa Handlowego,
(3), 51‒54.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2012 r., sygn. akt IV CSK 186/12.
Żaba, M. (2020). Uczestnictwo i głosowanie na zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji na odległość. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (3), 13‒20.
Żaba, M. (2021). Podejmowanie uchwał przez organy spółdzielni przy wykorzystaniu środków bezpośredniej komunikacji na odległość. Monitor Prawniczy, (18), 962‒969.
