Obowiązek wierności małżeńskiej w kontekście nowych technologii
Abstrakt
This article discusses the issue of understanding the obligation of marital fi delity in the context of the development of new technologies that enable the establishment of extramarital relationships online, as well as creating wide opportunities for sexual satisfaction outside marriage, also using artificial intelligence and robots specially created for this purpose. The provision of the Polish Family and Guardianship Code, according to which spouses are obliged to be faithful to each other, is of a general nature and does not list examples of violations of this obligation. However, the case law specifies that the obligation of fidelity also includes the obligation to maintain mutual loyalty and honesty. The author analyses whether extramarital forms of relationship in which there is no physical contact may constitute a violation of the obligation of fidelity and thus constitute a premise in divorce proceedings justifying the attribution of the fault of the breakdown of a marriage to the spouse maintaining such relationships.Bibliografia
Antas, M. (2023). Komentarz do art. 23 k.r.o. w: M. Załucki (red.). Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, wyd. 8. C.H. Beck. Legalis, nb. 40.
Aydin, B., Sari, S.V., & Şahin, M. (2018). Th e Effect of Social Networking on the Divorce Process. Universal Journal of Psychology, 1, 1–8.
Cicha, D.A. (2019). Uzależnienie od pornografi i jako forma uzależnienia behawioralnego. Acta Erasmiana, 18, 134–144.
Cossman, B. (2006). Th e New Politics of Adultery? Columbia Journal of Gender and Law, 1, 274–297.
Feldstein, A. (2014, styczeń). Is Cyber-Sex Grounds for Divorce?, Huffington Post. https://www.huffpost.com/entry/is-cybersex-grounds-for-d_b_4555583
Flaga-Gieruszyńska, K., & Zieliński, A. (2021). Rozwód. Materialnoprawne podstawy rozwodu oraz postępowanie odrębne w sprawie o rozwód. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory pism procesowych. C.H. Beck.
Gajda, J. (2023). Komentarz do art. 23 k.r.o. w: K. Pietrzykowski (red.). Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, wyd. 8. C.H. Beck. Legalis, nb. 16.
Gołowkin-Hudała, M. (2012). Uzależnienie od hazardu jako przyczyna rozwodu. Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje, 26, 102–118.
Hall, C.T. (1997). Sex Online: Is This Adultery? Hastings Communications and Entertainment Journal, 20(1), 201–221.
Kaczan, D. (2022). Odpowiedzialność odszkodowawcza za funkcjonowanie sztucznej inteligencji w medycynie. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, 2, 145–160.
Korba, O. (2023). Psychologiczne skutki oglądania pornografi i przez adolescentów. w: A. Danilewska, & M. Maciąg (red.), Nauki społeczne w kontekście zdrowia psychicznego – trendy, badania i perspektywy (ss. 111–121). Wydawnictwo Naukowe Tygiel.
Kosek, M. (2009). Uzależnienie od Internetu jako jedna z przyczyn rozwodu, Zeszyty Prawnicze UKSW, 9(2), 121–146.
Kotyśko, M., Izdebski, P., Michalak, M., Andryszak, P., & Pluto-Prądzyńska, A. (2014). Nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych. Alkoholizm i Narkomania, 27(2), 177–194.
Krajewski, R. (2009). Prawa i obowiązki seksualne małżonków. Studium prawne nad normą i patologią zachowań. Wolters Kluwer Polska.
Kumela-Romańska, M. (2021). Pozór zdrady w polskim prawie rodzinnym. Radca Prawny, 3, 43–60.
Marciniec, K., & Szczypińska, Z. (2023). Psychologia relacji internetowej. w: S. Kowalska, E. Szczucka, & J.P. Higgins (red.), Nowe technologie. Postępy, wyzwania, perspektywy (New Technologies. Challenges, Perspectives, Developments) (ss. 184–193). Center For American Studies Publishing Press.
Ogrodnik-Kalita, A. (2023). Wierność w czasach cyfrowej zarazy, czyli o prawach i obowiązkach małżeńskich w dobie sztucznej inteligencji i nowych technologii. Prawo i Więź, 4, 399–418.
Pawliczak, J. (2023). Komentarz do art. 23 k.r.o. w: K. Osajda (red.). Komentarze Prawa Prywatnego. Tom V. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Przepisy wprowadzające k.r.o., wyd. 10. C.H. Beck. Legalis, nb. 97.1.
Pfeifer-Chomiczewska, K. (2022). O wpływie sztucznej inteligencji na relacje międzyludzkie i prawo małżeńskie. Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda, 1, 12–38.
Pfeiffer, K. (2012). Virtual Adultery: No Physical Harm, No Foul? University of Richmond Scholarship Repository. Law Student Publications, 46, 667–690.
Słowik, N. (2013). Uzależnienie od cyberseksu – charakterystyka zjawiska. w: M. Wysocka-Pleczyk, & B. Świeży, B. (red.), Człowiek zalogowany. 1. Od mowy nienawiści do integracji w sieci (ss. 115–122). Biblioteka Jagiellońska.
Spencer, W.D. (2011). Digital Adultery, “Meta – Anon Widows”, Real World Divorce, and the Need for a Virtual Sexual Ethic. Lecture Notes of the Institute for Computer Sciences, Social Informatics and Telecommunications Engineering, 59, 98–107.
Stylec-Szromek, P. (2018). Sztuczna inteligencja – prawo, odpowiedzialność, etyka. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie, 123, 501–509.
Świerczyński M., & Więckowski, Z. (2023). Liability for damages caused by artificial intelligence systems – main challenges to be addressed by the European Union conflict – of – laws regulations. Prawo w Działaniu, 54, 200–216.
Whitby, B. (2012). Do You Want a Robot Lover? The Ethics of Caring Technologies. w: P. Lin, K. Abney, & G. Bekey (red.), Robot Ethics: The Ethical and Social Implications of Robotics (ss. 233–248). Cambridge.
Zakliczyńska, K. (2019). Seks-roboty w Chinach. Rozwój technologii a moralność społeczeństwa, Seksuologia Polska, 17, 75–83.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2023). Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2024). Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 17).
Orzeczenie Sądu Najwyższego z 24 kwietnia 1951 r., C 735/50, „Nowe Prawo” 7–8/1955.
Orzeczenie Sądu Najwyższego z 26 marca 1952 r., C 813/51, „Nowe Prawo” 5/1953.
Wyrok Sądu Najwyższego z 25 sierpnia 1982 r., III CRN 182/82, Legalis.
Wyrok Sądu Najwyższego z 18 marca 1999 r., I CKN 1050/97, Legalis.
Wyrok Sądu Najwyższego z 16 września 1999 r., II CKN 486/98, Legalis.
Wyrok Sądu Najwyższego z 8 grudnia 2000 r., I CKN 1129/99, Legalis.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12 marca 2010 r., I ACa 51/10, Legalis.
Wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 30 sierpnia 2018 r., I ACa 96/18, Legalis.
Sprawy Bonura v. Bonura (Luizjana), Maddox v. Maddox (Alabama) i Jonitz v. Jonitz (New Yersey), cyt. za Hall, C. T. (1997). Sex Online: Is This Adultery? Hastings Communications and Entertainment Journal 1997, 212 i 218.Ni
