The New Polish Act on Family Foundations: A Comparative Study of Foundations in Poland and Other European Countries
Abstrakt
This article presents a new regulation on family wealth management recently adopted in Poland and compares it with the solutions adopted in relevant legislation in other states, particularly German-speaking countries, with a special focus on German law. This comparative analysis starts with a retrospective look at the development of regulations on foundations in Poland leading to the adoption of the Act on Family Foundations, and subsequently examines the regulations currently binding in Germany, Austria and Luxembourg, aiming at pinpointing the basic similarities as well as differences in the way foundations are approached by legislators in Poland and other European (mostly German-speaking) countries. It also points out the main difference that characterises Polish family foundations, which, rather than serving charitable purposes, are predominantly if not only intended to manage and preserve family wealth.Bibliografia
Anderson, R.W. (1996). Fundamentals of trusts and estates. Matthew & Bender.
Bundesverband Deutscher Stift ungen. (n.d.). Bundesverband Deutscher Stiftungen. Retrieved 20 February 2025, from
https://www.stiftungen.org/en/home.html
Cioch, H. (2007) Prawo fundacyjne (Kraków Zakamycze) pp. 28–29.
Dominowska, J. (2017). Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundacje. Studium prawne. Wolters Kluwer.
Dumkiewicz, M. (2023). In A. Kidyba (Ed.), Ustawa o fundacjach. Komentarz (LEX).
Górny, K. (2021) Wpływ aktu fundacyjnego na statut fundacji w kontekście czynności notarialnej. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 4, 51–56.
GRECO Report on Liechtenstein, GRECO’s 52 Meeting (Strassburg, 17.–21. October 2011), Greco Eval I/II Rep (2011) https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://m.e.t/16806ca080&ved=2ahUKEwi5jei0leSLAxU1GBAIHYzEH7EQFnoECBQQAQ&usg=AOvVaw1kzTtJMtDL9_NKb3VrmAuy
Heidel T., Husstege R., Mansel H.P., NoackU. (2023). BGB Kommentar. NOMOS.
Hopt, K., & Reuter, D. (2001). Stiftungsrecht in Europa. Stiftungsrecht und Stiftungsrechtsreform in Deutschland, den Mitgliedstaaten der Europäischen Union, der Schweiz, Liechtenstein und den USA. Edition Carl Heymanns Verlag.
Huttemann, R., & Rawert, P. (2021). Das neue Bundesstift ungsrecht. Darstellung und Analyse sowie Vorschläge für notwendige Reformen der Landesstift ungsgesetze. Zeitschrift fur Internationales Privatsrecht, 42(12) Beilage zu ZIP 33/2021, pp. 1–44.
Instytut Biznesu Rodzinnego. (2017). Publiczna ankieta Instytutu Biznesu Rodzinnego 2017 rok. http://www.ibrpolska.pl/aktualnosci/przyszlosc-firm-rodzinnych-sukcesorzy-przed-trudna-decyzja-o-przejeciu-firmy-rodzicow
Judgment of the Polish Supreme Court (Sąd Najwyższy) of 17 February 2021 on the case of XXX, I NSNc 152/20, OSP 2022/9/72, LEX no. 3120991.
Kappes, A. (2023). Długo oczekiwane dobrodziejstwo czy legislacyjny bubel? Kilka uwag o fundacji rodzinnej. Przegląd Prawa Handlowego, 12, 5–12.
Kidyba, A. (1999). Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundacje. Przegląd Prawa Handlowego, 10, 1–5.
Kidyba, A. (Ed.), Ustawa o fundacjach:Komnetarz. Lex Online.
Kirchain Ch. (2005). Gemeinnützige Familienstift ung. Peter Lang, p. 24–34.
Lehleiter, R. (1996). Familienstift ung als Instrument zur Sicherung der Unternehmenskontinuität bei Familienunternehmen. P. Lang. p. 52
Leszczyk, D. (2023). Ustawa o fundacji rodzinnej. Komentarz. Beck Nb 10. p. 18.
Mansel, P. (2023). BGB Kommentar (19th ed.) (Berger, Budzikiewicz, Kern, Mansel, Stadler, Sturner). Beck.
Mariański, M. (Ed.). (2023). Fundacje rodzinne, aspekty prawne i podatkowe. Komentarz do ustawy. Wolters Kluwer.
Marxer & Partner Rechtsanwälte. (2021). Liechtensteinisches Wirtschaft srecht. Marxer Wien.
Parliament of Austria. Bundesgesetz über Privatstift ungen (Privatstift ungsgesetz–PSG). StF: BGBl. Nr. 694/1993 (NR: GP XVIII RV 1132 AB 1203 S. 131. BR: 4636 AB 4627).
Parliament of Liechtenstein. (2008). New Regulation on Foundations Issued on 1 April 2009 and Nouvelles of 26 June 2008 (Gesetz über die Abänderung des Personen – und Gesellschaft srechts), LGBI. 2008 no. 220.
Parliament of Liechtenstein. (2012). Nouvelle of 2012 (Gesetz vom 21. Oktober 2011 über die Abänderung des Personen und Gesellschaft srechts (PGR)), LGBI. 2011 no. 537.
Republic of Poland. (1983). Act on the Polish State and Roman Catholic Church of 17 May 1983 on the Relationship between the Polish State and the Roman Catholic Church (Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej). Dz. U. 1989.29.154.
Republic of Poland. (1984). Act on Foundations of 6 April 1984 (Ustawa o fundacjach). Dz. U. 1984 no. 21.
Republic of Poland. (1991). Act on the Relationship between the Polish State and the Polish Orthodox Church of 4 July 1991 (Ustawa z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego). Dz. U. 1991 no. 66.287.
Republic of Poland. (2003). NGO Legal Act of 24 April 2003 (Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). Dz. U. 2003.96.873.
Republic of Poland. (2023). Act on Family Foundations (Ustawa o fundacji rodzinnej). Dz. U. 2023.326.
Republic of Poland. (2024). Forestry Act (Ustawa o lasach). Dz. U. 2024.530.
Schiff er J. & Pruns M. (2012). BGB Kommentary, Allgemeiner Teil (2nd ed.) (Vol. 1). T. Heidel.
Elisabeth Scheuber: Die „Familien-Versorgungsstift ung“ – Eine Wiederbelebung der Familienfideikommisse? In: Constanze Fischer-Czermak, Andreas Kletecka, Martin Schauer, Wolfgang Zankl (Hrsg.): Festschrift Rudolf Welser – Zum 65. Geburtstag . MANZ Verlag Wien 2004, pp. 931–1288.
Smulders, J. (2018). Le Groupe d’États contre la corruption (GRECO) et la transparence en matière de comptabilité des partis politique. Courrier hebdomadaire du CRiSP, 2377, 5–44.
Sokołowski, M. (2024). Fundacja rodzinna jako metoda planowej sukcesji przedsiębiorstwa rodzinnego. Nowy element w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw a potencjał oddziaływań tej formuły prawnej na gospodarkę narodową. In M. Flieger & D. Mączyński (Eds.) Kierunki usprawnień gospodarki oraz organizacji w aspekcie zarządczym i prawnym (pp. 135–136). Wydawnictwo Naukowe UAM.
Szpura, E. (2013). O potrzebie regulacji fundacji niesamodzielnej w prawie polskim (?). Roczniki Nauk Prawnych, 2, 23–49.
Walencik, D. (2013). Fundacje zakładane przez osoby prawne Kościoła Katolickiego w Polsce. Studia z prawa wyznaniowego, 16, 65–91.
Wienbracke, M. (2012). Trusts in Deutschland. Zivilrecht-Steuerrecht. Springer Gabler.
Zachariasiewicz, M. (2009). Trust i inne stosunki powiernicze w prawie porównawczym i prawie prywatnym międzynarodowym. Wolters Kluwer.
