Human Enhancement in the Context of Disability (Bioethical Considerations from the Perspective of Transhumanism)
Słowa kluczowe:
disability, eugenics, health, human enhancement, quality of life, transhumanismAbstrakt
In the present paper we examine several problems associated with medical development in the field of human-enhancing technologies, particularly with respect to disability. The subject of our considerations partly focuses on the fact that progress in biotechnology and information technology in medicine has contributed to the elimination of diseases and various health disorders (including some aspects of disability). Furthermore, we centre our attention on the dilemma of increasing the efficiency and activity of those who are ‘fully functional’, by introducing, among others, the available exo-extensions (such as exo-prostheses), endo-implantation and reprogenetics (such as PDG and CRISPR methods). Finally, we point out several ethical and legal doubts surrounding the apparent intention of creating a transhumanist vision of the ‘perfect human being’ (‘post-human’, ‘bionic human’, ‘human cyborg’).Bibliografia
Bączyk-Rozwadowska K., Prokreacja medycznie wspomagana. Studium z dziedziny prawa, Toruń 2018.
Bauman Z., Liquid Modernity, Cambridge 2000.
Chyrowicz B., Bioetyka i ryzyko. Argument ‘równi pochyłej’ w dyskusji wokół osiągnięć współczesnej genetyki, Lublin 2002.
Chyrowicz B., Spór o poprawianie natury ludzkiej, Lublin 2004.
Domaradzki J., Janusowe oblicze reprogenetyki, „Nowiny Lekarskie” 2009, no. 1, vol. 78.
Domaradzki J., O definicjach zdrowia i choroby, „Folia Medica Lodziensia” 2013, no. 40.
Fry H., Jak być człowiekiem w epoce maszyn, Krakow 2018.
Galewicz W., Zdrowie jako prawo człowieka, „Diametros” 2014, no. 42.
Hołub G. (ed.), Ulepszanie człowieka. Fikcja czy rzeczywistość? Argumenty, krytyka, poszukiwanie płaszczyzny dialogu, Krakow 2018.
King D., Preimplantation Genetic Diagnosis and the ‘New’ Eugenics, “Journal of Medical Ethics” 1999, vol. 25.10.1136/jme.25.2.176
Klichowski M., Narodziny cyborgizacji. Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji, Poznań 2014.
Kopania J., Projekt udoskonalenia człowieka w świetle relacyjnej koncepcji osoby, (in:) P. Duchliński and G. Hołub (eds.), Ulepszanie moralne człowieka. Perspektywa filozoficzna, Krakow 2019.
Leźnicki M. and Lewandowska A., Biomedykalizacja a genetyczne udoskonalanie człowieka w kontekście analiz bioetycznych, „Acta Universitatis Lodziensis” 2013, no. 45.
Lindenberg G., Ludzkość poprawiona. Jak najbliższe lata zmienią świat, w którym żyjemy, Krakow 2018.
Nawrot O., O zakresie dopuszczalności ingerencji wobec ludzkiego genomu, (in:) A. Białek and M. Wróblewski (eds.), Prawa człowieka a wyzwania bioetyczne związane z nowymi technologiami, Warsaw 2018.
Nowacka M., Transumanistyczny sens prawa dziecka do otwartej przyszłości (in:) P. Duchliński and G. Hołub (eds.), Ulepszanie moralne moralne człowieka. Perspektywa filozoficzna, Krakow 2019.
Plotz D., Fabryka Geniuszów. Niezwykła historia banku spermy noblistów, Warsaw 2007.
Przyłuska-Fiszer A., Niepełnosprawność i rehabilitacja w perspektywie bioetyki, (in:) J. Głodkowska (ed.), Personalistyczne ujęcie fenomenu niepełnosprawności, Warsaw 2015.
Savulescu J. and Bostrom N. (eds.), Human Enhancement, Oxford 2009.
Savulescu J., Deaf Lesbians, ‘Designer Disability’ and the Future of Medicine, “British Medical Journal” 2002, vol. 325.10.1136/bmj.325.7367.771
Soniewicka M., Czemu ulepszanie genetyczne budzi sprzeciw?, „Filozofuj! Nowy człowiek?” 2017, vol. 6, no 18.
Soniewicka M., Selekcja genetyczna w prokreacji medycznie wspomaganej. Etyczne i prawne kryteria, Warsaw 2018.
Szymański K., Czy od transhumanizmu można uciec?, „Filozofuj! Nowy człowiek?” 2017, vol. 6 no. 18.
Trzęsicki K., Medyczna etyka informatyczna. Przedmiot i główne problemy, „Archeus. Studia z bioetyki i antropologii filozoficznej” 2006, vol. 7.
Wojewoda M., Jakość życia jako problem filozoficzny, „Folia Philosophica” 2018, no. 40.
Wolf M.W. and Kahn J.P., Using Preimplantation Genetic Diagnostoic to Create a Stem Cell Donor: Issues, Guidelines and Limits, “Journal of Law Medicine and Ethics” 2003, vol. 31.10.1111/j.1748-720X.2003.tb00097.x
Żuradzki T., Nowa liberalna eugenika: krytyczny przegląd argumentów przeciwko biomedycznemu poprawianiu ludzkiej kondycji fizycznej lub umysłowej, „Diametros” 2014, no. 42.
